ODPUST - za popełnione grzechy czeka człowieka tzw. kara doczesna, którą musi, ponieść za życia lub po śmierci w czyśćcu. Odpust jest darowaniem tej kary. Można go uzyskać przez wypełnienie określonych warunków (odmówienie modlitw i spełnienie dobrych czynów). Jest to często związane z jakimś miejscem lub dniem (np. modlitwa za zmarłych w Zaduszki).

ODPUST PARAFIALNY - uroczystość, w której parafia w sposób szczególny czci swego Patrona.

OFFERTORIUM - (łac. offero - przynoszę) synonimiczna nazwa obrzędu przygotowania darów.

OKTAWA - osiem dni po wielkim święcie kościelnym.

OŁTARZ - jest to stół, na którym składa się Najświętszą Ofiarę i przy którym rozdziela się Ciało Pańskie.

OMOFOR - (grec. Omophorion) najważniejsza część szat biskupich, przypomina szal.

ORACJA - uroczysta modlitwa odmawiana przez kapłana w imieniu wiernych.

ORGANY - są instrumentem dętym, klawiszowym. Organy przeznaczone do użytku liturgicznego winny być artystycznie wykonane i zaopatrzone w te głosy, które są odpowiednie do użytku kościelnego. Jako instrument bardzo złożony, z którego wydobywa się wzruszające melodie i harmonie, organy są symbolem uporządkowanego życia duchowego człowieka, harmonizującego z wymogami Ewangelii.

ORNAT - wierzchnia ozdobna szata liturgiczna kapłana odprawiającego Mszę Świętą.

PALIUSZ - jest to biała taśma wełniana, szeroka około siedem centymetrów. Paliusz jest znakiem bardziej rozległej władzy duchowej arcybiskupa metropolity.Ma ona kształt naszyjnika o dwóch dodanych końcach, z których jeden opada na piersi, a drugi na plecy. Paliusz zdobi sześć czarnych krzyżyków.  Jest też napomnieniem dla niego, aby przekazanej władzy używał na wzór Chrystusa - dobrego pasterza.
PALKA - chusta w kształcie kwadratu, usztywniona, służąca do nakrywania kielicha.

PAPIEŻ - jest najwyższym zwierzchnikiem i głową Kościoła Katolickiego, biskupem Rzymu. Papież sprawuje najwyższą władzę w Kościele, a przysługujące mu uprawnienia składają się na tzw. prymat papieski. Wybierany jest przez kardynałów zebranych na Konklawe.

PARAMETRY LITURGICZNE - przedmioty stosowane w liturgii, nierzadko posiadają wysoką wartość artystyczną oraz historyczną. Zaliczamy do nich naczynia liturgiczne, szaty liturgiczne i bieliznę liturgiczną.

PARUZJA -  (grec. Parusija) ponowne przyjście Chrystusa w chwale.

PASCHAŁ - świeca symbolizująca Zmartwychwstałego Chrystusa.

PASJA - (łac. passio znaczy męka) jest to łacińska nazwa Męki Pańskiej. Również pasją nazywamy opis Męki Pana Jezusa podany przez czterech Ewangelistów, a czytany w Niedzielę Palmową i Wielki Piątek.

PASTERKA - to Msza Święta odprawiana o północy w święto Bożego Narodzenia. Treść formularza mszalnego przypomina scenę wezwania pasterzy do stajenki betlejemskiej przez aniołów obwieszczających narodzenie Jezusa.

PASTORAŁ - ozdobna laska używana przez biskupa jako symbol posługi pasterskiej otrzymanej od Chrystusa.

PATENA - naczynie liturgiczne, na którym składa się w czasie Mszy Świętej chleb do konsekracji.

PATER NOSTER - "Ojcze Nasz".

PEKTORAŁ - ozdobny krzyż z szlachetnego metalu, zawierający relikwie, Ponieważ mieści on w sobie relikwie świętych męczenników, dlatego stał się on znakiem zwycięstwa nad cierpieniami, nawet nad śmiercią.

PIERŚCIEŃ BISKUPI - jest on symbolem pieczęci prawdziwej wiary i symbolem zaślubin biskupa z jego diecezją.

PIETA - to termin używany przede wszystkim w sztuce, ale także w Kościele. Określa on wizerunek Matki Bożej trzymającej na kolanach ciało swojego Syna zdjęte z krzyża. Najsławniejsza pieta wykonana z białego marmuru przez Michała Anioła znajduje się w Rzymie w Bazylice św. Piotra.

PIUSKA - mała, okrągła czapeczka, noszona przez duchownych katolickich na szczycie głowy. Zasadniczo fioletowa dla biskupów i arcybiskupów, czerwona dla kardynałów, biała dla papieża. Piuski noszą również niektóre zakony w kolorach określonych przez konstytucje zakonne; dawniej nosili również duchowni diecezjalni.

POKORA - jest to podstawa prawdy, polegająca na nie przecenianiu siebie, nie wywyższaniu nad innych, ale na uznaniu wartości ludzi i gotowości służby. Jednocześnie pokora jest realnym spojrzeniem na wartości postrzegane w sobie i postawą wdzięczności za nie wobec Boga, który jest dawcą wszelkich zdolności.

PONTYFIKAŁ - księga, która zawiera sposób odprawiania liturgii i nabożeństw przez biskupa.

PONTYFIKAT - jest to okres rządów jednego papieża.

PORTATYL - przenośny kamień z wmurowanymi relikwiami jakiegoś świętego; dawniej niezbędny do odprawienia Mszy Świętej.

POSTULAT - czas poprzedzający nowicjat w klasztorach. Jest to okres wstępnego rozeznania powołania zakonnego.

PREFACJA - zmienna, pierwsza część Modlitwy Eucharystycznej, kończy się śpiewem "Sanctus".

PREZBITERIUM - część kościoła, w której znajduje się ołtarz główny.

PROCESJA - uroczysty pochód religijny połączony ze śpiewem.

PROSTRACJA - leżenie krzyżem, rzucenie się na twarz.

PRYMAT - jest to ogół władzy przysługujący papieżowi jako zwierzchnikowi Kościoła Katolickiego. Prymat papieski został określony na Soborze Watykańskim I-ym w 1870 r., który orzekł, że papież posiada pełną, najwyższą i bezpośrednią władzę w Kościele.

PRYMICJA - pierwsza Msza Święta sprawowana przez neoprezbitera w rodzinnej parafii.

PRZEOR - przełożony klasztoru - wspólnoty zakonnej.

PURYFIKATERZ - ręczniczek do wytarcia kielicha.

PUSTELNIK - człowiek żyjący w odosobnieniu i oddający się modlitwie, kontemplacji i ascezie. Jego życie jest bardzo trudne i wymaga ogromnego poświęcenia i zaparcia się siebie. Żyjąc często w prymitywnych warunkach i skrajnym ubóstwie, jest na co dzień zdany tylko na siebie. Podejmuje się tego, aby szybciej dojść do doskonałości.

PUSZKA - zob. cyborium.

PYCHA - wada przeciwna pokorze, polegająca na chęci wywyższania się nad innymi. Jest jednym z grzechów głównych, gdyż stanowi źródło i przyczynę innych wad i grzechów.